Al maanden liep hij met het plan rond: samen met anderen Shaffy-repertoire uitvoeren, zoals hij dat negen jaar geleden ook al deed, in het programma ‘We zullen doorgaan’.
Net toen hij de moed begon te verliezen, bleek het toch nog te gaan lukken!
Van der Linden: “Ik zag het niet meer zitten.
Ik had zoveel mensen in mijn hoofd, en eigenlijk iedereen wilde wel meedoen
– waaronder hele grote namen! - maar die kon dan niet, en die kon dan weer twee dagen niet…
Dus ik heb het een beetje laten slabakken.
Totdat ze van Bellevue een maand geleden zeiden: je moet nou met iets komen.
Toen heeft Eva de Vries van het Amsterdams Kleinkunstfestival
de productie van me overgenomen, zodat ik me alleen met de muziek hoefde te bemoeien.
Deze week zijn we met de repetities begonnen. Erg leuk!
Nu ik hiermee bezig ben komt mijn liefde voor Ramses’ werk weer helemaal terug!
Je zit in een kringetje en iedereen zingt een solo.
Dan hoor je pas hoe mooi het is!
Ik wil de verschillende kanten van Shaffy belichten:
zijn gekke, serieuze, extraverte, introverte kant.
Juist doordat het door hele verschillende mensen wordt uitgevoerd komt dat ontzettend goed tot uiting.
Er zullen vooral liedjes uit de jaren zestig gespeeld worden.
"Toen was hij het meest productief.
De meeste nummers van 'Zonder bagage' zaten al in 'Shaffy Chantate';
lang niet alles daarvan is destijds op plaat verschenen.
Maar dat we veel nummers uit die periode spelen heeft vooral ook te maken met voorbereidingstijd.
Van die nummers had ik de muziek nog, en ik moest binnen een dag of tien alles in elkaar zetten."
Sylvia
Naast Nico van der Linden zullen Ine Kuhr, Cees Heijne, Paul Vaes, Evert de Vries, Eric Beekes én Sylvia Alberts op het podium staan.
"Erg leuk dat Sylvia erin zit! Als negentienjarig meisje is ze in Shaffy Chantate begonnen.
Ze was toen een enorm veelbelovend talent, net als Marjol Flore en Thijs van Leer.
Ze heeft daarna met Seth Gaaikema gewerkt en met Ted de Braak, heeft allerlei toneelstukken gedaan,
maar is heel vroeg gestopt toen ze eind jaren zeventig een bedrijfje begon. Nu zingt ze weer!”
“Bijna niemand weet dat de wereldhit ‘Sylvia’ van Focus naar haar is genoemd.
Dat was een afgekeurd liedje. Zou op Shaffy Chantant komen, en een single van haar worden.
Toen zei Gerrit den Braber: ‘Ze is nog niet bekend genoeg, we laten het even liggen.’
Nooit is meer iets met die opname gebeurd.
Thijs heeft het nummer daarna met Focus opgenomen en het is een wereldhit geworden.
Ik ben nu bezig de tekst te achterhalen; Linda van Dijck heeft die geschreven.
De muziek van ‘Sylvia’ is bijna Shaffy-muziek.
Thijs van Leer is ook hele klassieke jongen van huis uit.
Als je goed naar dat liedje luistert herken je de structuur van ‘Zonder bagage’.
Het lijkt me uniek om dat nu weer te gaan zingen.“
Net zoals dat vroeger in de Shaffy-programma’s het geval was, zullen ook in Theater Bellevue gastoptredens plaatsvinden.
“Drie avonden krijgen we Jeroen Zijlstra, misschien Maarten van Rozendaal.
En we zijn met nog een aantal andere mensen bezig.
Probleem is dat er veel te weinig tijd is om de teksten te leren.
Het lullige van Shaffy-teksten: ze zijn heel moeilijk uit het hoofd te leren.
Er zitten geen vaste rijmschema’s in: als je een zin kent, komt de volgende er niet vanzelf uit.
Dat merk ik nu pas. Het heeft zijn eigen wetmatigheid.”
Muzikaal zullen de interpretaties dichtbij die van Shaffy blijven.
“Ik bewaak het muzikaal heel streng. De begeleiding doe ik zelf.
Die muziek is zo eigen, daar moet je niet aan gaan arrangeren.
Het moet helemaal binnen zijn idioom blijven.
Dán is het Shaffy!
Als je de elpee ‘Ramses II’ hoort – Louis van Dijk zegt dat ook in de documentaire…
Dat soort me enorm. Ik kan die plaat nog steeds niet draaien.”
Er zal niet alleen muziek te horen zijn in Bellevue. “Bas Steman komt anekdotes vertellen als gast. En ik ga samen met Eric Beekes kleine stukjes uit ‘Het boek Lielje' voorlezen. Ik heb dat met Ramses in de jaren zeventig ook een aantal keren samen, om en om gedaan. Ik heb het van de week in de trein gelezen. Ik lach nooit in mezelf, maar nu hardop! Ik moest de coupé uitrennen, omdat ze anders zouden hebben gedacht dat ik gek was! Zo’n krankzinnig boekje! Ik heb me rotgelachen! Een beetje de stijl van ‘Oude Hein’.”
Shaffy Chantate (met in het midden: Sylvia Alberts)
Idioot toeval
Nico van der Linden kent Ramses al meer dan dertig jaar.
“Dat is een idioot toeval geweest.
Ik werkte met Sylvia Alberts bij Tekstpierement.
Dat is het eerst wat ik gedaan heb, in 1971, net van school af.
In 1972 waren we daarmee klaar en toen zag ik de plaat Shaffy Chantate liggen met Sylvia erop.
Toen dacht ik: wat leuk, ik ga een plaat kopen waar Sylvia op staat!
Die plaat vond ik helemaal te gek en de volgende dag heb ik ‘Zonder bagage’ gekocht.
Ik speelde nog niet zo lang piano, maar bij al die liedjes ben ik toen gaan uitzoeken hoe ik ze moest naspelen.
Misschien tien dagen later sta ik voor het raam.
Er stopt een taxi voor de deur.
Ramses stapt uit en gaat bij ons naar boven!
Mijn bovenbuurman was Chistiaan Bor, een wonderkind op de viool;
daar kwam hij vaak. Toen ben ik heel hard die muziek gaan spelen.
Ik denk: nou zit hij boven me! Ik heb hem nooit gevraagd of hij dat toen gehoord heeft.
Moet haast wel.
Maar die ochtend heb ik hem niet leren kennen.
Een week later belde Marjol Flore,
die via Sylvia Alberts aan mijn nummer was gekomen.
Ze zocht een pianist voor een auditie.
Of ik dat kon doen.
Ze kwam bij me thuis, ik die liedjes jammen,
zeg ze: ‘Er komt een KRO-special met Ramses, ga maar mee naar de repetitie.'
Zo leerde ik Ramses kennen.
Drie maanden later was Louis van Dijk ziek.
Hij belde mij ’s morgens op:
‘Kun jij vanavond een show met Ramses en Liesbeth doen?’
Graag! Kwam er een taxi aanrijden met een hele stapel elpees,
want ze hadden er geen muziek van.
Die avond heb ik zonder repetitie, hup de hele avond Shaffy gespeeld!
Dat gebeurde dus allemaal in een tijdsbestek van drie, vier maanden.”
Ook aan Ramses’ laatste elpee heeft Nico van der Linden in 1988 meegewerkt. Hieraan bewaart hij gemengde gevoelens. “Op ‘Sterven van geluk’ staan hele mooie nummers. Maar in de periode dat die plaat gemaakt is, werd bij Polydor zo’n beetje het hele personeel vervangen. Niemand wist meer iets! Ik belde om een exemplaar en kreeg te horen dat de plaat nog niet geperst was. Vlakbij mijn huis bleek toen al een hele stapel in de uitverkoop te liggen! Die had de winkelier van een diskjockey gekregen; alle exemplaren die voor de zenders bedoeld waren…” Behalve de distributie liet ook de kwaliteit van de plaat enigszins te wensen over. “Ik had die plaat heel graag overgemixt. Maar er staan hele mooie liedjes op, speciaal voor die plaat geschreven. Liesbeth had Ramses opgedragen minimaal een liedje per dag te schrijven. Veel van die liedjes heb ik nog op de band. Ook uit de periode daarvoor. In de Bhagwan-tijd heeft hij ook hele mooie liedjes geschreven. Daarvan is alleen ‘Meneer Koek’ later op cd verschenen.”
Plannen
Als er genoeg mensen op de voorstellingen in Bellevue afkomen zal er een vervolg op komen. “Mijn oorspronkelijke bedoeling was om, misschien een keer in de maand, of een keer in de veertien dagen, op zondagmiddag een soort 'Shaffy Verkeerd' te maken. Dat was eigenlijk een soort Chantant, maar dan met iedere week andere gasten. De titel sloeg op ‘koffie verkeerd’: een klein laagje Shaffy, met iedere week weer een heleboel andere gasten als melk, maar wel in zijn stijl. In de jaren zeventig deed hij een paar maanden lang ook zoiets in De Kikker, in Utrecht. Machtig was dat! Van 's nachts één tot zes uur in de ochtend; iedereen die klaar was met optreden kwam daar naartoe en deed er wat. Hartstikke uitverkocht! Mensen van bepaalde leeftijdsgroepen hebben daar nu zo’n behoefte aan; het is zo’n dode tijd...”
Nico van der Linden heeft nog meer plannen!
“Wat ik graag een keer op cd zou uitbrengen: Shaffy met Focus en het Metropole-orkest in Concertgebouw.
Dat is opgenomen door NOS, in de zomer van 1969.
Zelf heb ik dat op een bandje staan, van de radio opgenomen.
Het had een weergaloze energie!
Ik zou ook graag nog eens een boek met bladmuziek van zijn nummers gaan uitbrengen.
Echt alles op noten. Ik heb zoveel bandjes van Ramses.
De mooiste passages, zoals hij het zelf speelde, heb ik bewaard.
Die stop ik in het programma allemaal in een liedje, met stukjes citaat van hem wat hij ermee doet.
Ik wil dat het helemaal de originele Shaffy-pianomuziek wordt,
niet een of andere lullige uitgave, zodat een kind van vier het ook kan spelen.
Zo gaat dat meestal met die bladmuziek, dan hou je alleen maar die melodie over.
Bij Ramses is het toch meer dan alleen die melodie.
Het is geen ritmische muziek, het is heel klassiek allemaal.
Ik vond altijd dat er heel veel Rachmaninov in zijn liedjes zat. Zijn stiefmoeder speelde dat altijd, lees ik nu in het boek van Bas Steman.
En als je goed naar ‘In the wee small hours of the morning’, zijn favoriete Sinatra-plaat luistert hoor je ook veel invloeden.
Zoals het titelnummer: dat is eigenlijk een Shaffy-lied.
Er zit ook veel jazz in. Het is een hele bijzondere mix, lijkt op geen enkele componist.
Het is ook niet wetmatig. Lichte muziek heeft altijd acht maten of twaalf maten, het is hele symmetrische muziek.
Ramses’ muziek is helemaal niet symmetrisch, maar dat heb je niet in de gaten.
Nu ik hiermee bezig ben - ik heb nu alles in de computer gestopt - komt de tijd heel dichtbij dat ik er eens aan ga beginnen!”
© Sylvester Hoogmoed, november 2003
Bellevue, 12 december 2003: Ramses Shaffy op het podium, met Bas Steman en Sylvia Alberts
Naschrift december 2003:
De voorstellingen in Bellevue werden een groot succes! Enkele reacties uit het gastenboek van deze site:
"Ramses Shaffy zonder Ramses Shaffy, dat kan natuurlijk niet... Dat kan natuurlijk wél!!!
Gisteravond in Bellevue de eerste een aantal voorstellingen met Shaffy repertoire, uitgevoerd door Sylvia Alberts, Ine Kuhr, Cees Heijne en Paul Vaes, onder begeleiding van Nico van der Linden. ("Met Nico achter de piano lijkt het alsof er een heel orkest meespeelt," aldus Han Melgers.) De muziek klinkt vertrouwd, net zoals vroeger, maar toch nét ietsjes anders. Verrassend mooi en sfeervol. Hoogtepunten wat mij betreft: Kleine kinderen (door Ine & Sylvia), Sjaantje (door Ine, in het Brabants) en Twee deftige oude dames (door Cees & Paul). En Silly Lilly, en 't Is stil in Amsterdam, en... etc. etc.
Tussen de muziek door dragen Ramses’ goede vriendin Wobke (Eric Beekes) en Bas Steman ‘à l’improviste’ voor uit respectievelijk ‘Het boek Lielje’ en ‘Naakt in de orkaan’.
Nog tot en met 13 december in Bellevue. Gaat dat zien!!!"
(Sylvester, woensdag 10 december)
"Ik sluit me helemaal aan bij het bericht van Sylvester. De avond in Bellevue was echt te gek. Goed gedaan en sfeervol met verrassende elementen. Echt het bezoeken waard! Vooral dat als het een succes wordt hier een vervolg aan gegeven gaan worden!"
(Fatima-Zohra, woensdag 10 december)
"Vrijdagavond de voorstelling in Bellevue bezocht. En wie waren er ook? Zowel Louis van Dijk als Ramses zelf!
Zo te zien hebben zij net zo genoten als ik.
Ramses, weliswaar slecht ter been (is hij onlangs weer gevallen?) en letterlijk en figuurlijk gesteund door Bas Steman,
heeft na afloop nog een improvisatie ten gehore gebracht, het was geweldig!
Ook de voorstelling zelf: top.
Soms heel mooie eigen interpretaties, met voor mij als hoogtepunt een duet-versie van 'Als je niet bij me bent'.
Hopelijk komt er een vervolg!"
(Robert Seegers, zaterdag 13 december)
"Graag schaar ik mij bij het groepje dat zo lovend over de Shaffy avonden in Bellevue schreef. Ik was afgelopen zaterdag bij het laatste optreden van deze ronde al weer. Ik heb enorm genoten, van de liedjes, maar ook van de hele entourage, Nico die zo verkneukeld achter de piano zit en schijnbaar moeiteloos de nummers tot leven brengt, af en toe een schalkse blik de zaal in of richting podium. En de geweldige voordrachten uit Lielje en Naakt in de Orkaan. Allemaal zo vertrouwd maar toch zo verrassend. Het kan niet blijven bij deze vijf avonden.... Laat iemand de knoop doorhakken en er mee dooooorgaan......."
(Monique, maandag 15 december)
